KAPRİSLİ GÜZEL: ÜZÜM (1. BÖLÜM)

Dünyanın en zahmetli, en nazlı, en kaprisli meyvesidir üzüm. Onu "çok sevdiğini ispatlamaya çalışan iyi niyetli bir üvey anne" gibi, 365 gün ilgi bekler. Boşuna dememişler bakmazsan dağ olur diye. Bu lafı bu yazı bittiğinde bir daha düşünün! Üstelik bağ dediğin bir kütükle bitecek iş değildir. En küçük bağda bile nereden baksanız 100 kütük bulunur. Dolayısıyla üzüm diye geçiştirdiğimiz her tanenin, her salkımın, her kütüğün ve her bağın ayrı bir kimliği, ayrı kaprisi vardır. En büyük kaprisi iklimdir mesela. Ne çok kurak ne çok sulak iklim sever.

Ders 1: Aşılanmamış çubuklar üzüm yapmaz. Aşılı, cins fidanları köklenmesi için kahve gibi yumuşacık bir toprağa derince açıp italik olarak gömersiniz. Dışarıdan baktığınızda ne gözü, ne kulağı görünmez. Köklendiğinde çıkarır, sürülmüş, taşı toprağı, yabani otu ayıklanmış toprağa üçer metre arayla (araya sürmek için bağmotoru/pırpır girsin diye) yarı beline kadar gömersiniz. Eğer sabırsızsanız hazır gömmüşken elinize taş alıp recm yapın derim. Çünkü ilk diktiğinizde 5 sene bir bağdan verim alamazsınız. Aldınız diyelim, tadımlık değil niyetiniz satımlık ise zarara hazır olun. En kestirmesinden söyleyeyim: 1 kg bamya 40 TL, 1 kg kiraz 170 TL, 1 kg üzüm ne kadar? 1-1,5 TL.

Tarlanız var bağ dikeceksiniz, hoop! Toprak yorgun olmayacak! Hiç bağ dikilmemiş bir toprak olacak yani. Toprağa bakım yaptınız mı? Yabani oto olmayacak! Gübrelenmiş olacak! Eğimli olmayacak! İçinde ağaç olmayacak! Killi toprak olmayacak!

Tarladaki kütüklerin arası o bağ motorunun pulluğuyla sürülüp, tırmığıyla düzeltilir. Bağ motorlarının arkasına Nazilli ya da Ezine işi romörk takılır. Bağa onunla gidip gelinir. İşte saatte 5-10 km yapan bu taşıtlara çıkardıkları sesten dolayı pırpır denir. Diktiğiniz her asmanın dibine yalak açılacak ki su dolsun. Sonra yapraklar çıkmadan göz taşı atılacak. Sonra yapraklanınca kükürt atılacak. Kükürt atmak bu arada dünyanın en zor işlerinden biridir. Zehirli olduğundan solumamak için Mayıs güneşinin altında uzun kollu kazak, eldiven, kar maskesi giyip yüzücü gözlüğüne benzer bir gözlük takmalısınız. İşlem bittiğinde, sarışın bir kardan adama dönüşürsünüz zaten. Sabah serinliğinde bağa giden bağcıları, saat 11 gibi sarışın kardan adamlar ordusu olarak görürseniz korkmayın.

Gübreyi yiyen ve keyiflenen kütükler zaten sarmaşık türevi bir bitki olduğundan boya gider. Yani her bir dalı 2-3 m uzar. Bu ise üzüme gitmesi gereken verimi düşüreceğinden salkımın 1-2 göz üzerinden kırmak gerekir. Bu işleme tefek kırma denir ve kükürt atmak terine dünyanın en zevkli işidir. Hatta çolukçocuk, cümbürcemaat yapabileceğiniz zevkli bir iştir. Çünkü o tefekler toplanırken bir yandan yenebilir. Ekşi, buruk bir tadı vardır. Yedikçe yemek gelir adamın içinden.